Uganda.

In week 49-50-51-52 2012 heb ik samen met Agnes een maand vrijwilligerswerk gedaan in Uganda. Je kunt hier een impressie daarvan bekijken.

30-11

Vandaag de vliegreis. Alles verloopt voorspoedig en op tijd met korte stop in Kigali (Rwanda). Op het vliegveld van Entebbe moeten we een bedrag Euro's omwisselen in Ugandese Shillingen. Dit om de twee uitstapjes te betalen die we in het weekend zullen gaan doen. Je kunt namelijk af en toe maar een keertje pinnen en dan niet meer dan zo'n € 80,- .

We zijn miljonairs!!

1-12

Deze dag verblijven we nog in het backpackershostel van Entebbe in afwachting van de andere vrijwilligers. 's Ochtends bezoeken we de botanische tuin. Een vriendelijke student leidt ons rond en verteld over alles wat er groeit en bloeit. Na de middag wandelen we een beetje rond in de buurt van het hostel.

Jackfruit.

Hij laat ons dingen ruiken, voelen en proeven.

Het Victoriameer.

Er worden hier mooie dingen gebouwd, grote contrasten. Nu (achteraf) kan ik zeggen dat dit zo'n beetje het mooiste is wat ik aan huizen heb gezien. Waar wij hebben vertoefd was het gewoon armoedig.

2-12

Vandaag een stadstour door Kampala. De rit er naartoe is al een belevenis op zich. Ik kijk mijn ogen uit. Wat een hektiek hier. Werkelijk alles speelt zich hier op straat af. Overal mensen en hun bezigheden. Winkeltjes, kraampjes of gewoon op de grond, er wordt van alles verkocht. Bankstellen bijvoorbeeld, je kunt kiezen uit ongeveer twee soorten en ze staan gewoon buiten in de zon of wanneer het gaat regenen staan ze in de regen. We bezoeken een groente- fruit en vleesmarkt.

Onze gids Steve koopt een bakje sprinkhanen en we mogen allemaal proeven. Mogen? Het is meer 'moeten'...

Geen kant en klaar vlees hier in keurige plastic bakjes in de supermarkt. Zelf slachten is het motto! En die kip hou je dan ondersteboven aan zijn poten vast. Of je knoopt hem ergens aan je fiets. En wat kijken ze treurig, ze weten wat hun lot is.

Importfruit zit wel in plastic verpakt.

Busstation Kampala.

's Avonds bij het hostel probeert deze dame haar spulletjes te verkopen. Ze leert ons te vlechten met repen van de stam van de bananenboom. Ik heb een hoedje gekocht.

3-12

Vandaag gaan we bepakt en bezakt met alle medevrijwilligers naar Masaka naar het backpackers hostel van Joseph. Daar vandaan gaat iedereen dan naar zijn project. Voor ons betekent dat naar Kinone naar het project Pelido. Onze projectleider/gastheer Caphas haalt ons op. Linksonder in beeld trouwens het hoedje van de bananenboomstam.

We passeren de evenaar,

In ons huisje met onze medevrijwilligers Fleur en Nico.

Agnes heeft wat spulletjes mee gekregen voor ons gastgezin. Gekregen van iemand die hier vorig jaar oktober is geweest. Edith en een van haar pleegdochters zijn er erg blij mee.

4-12

Na het ontbijt laat Mathias ons allerlei projecten zien vandaag. We gaan naar het varkens- en ananasproject en naar de craftwoman. Sommige wegen zijn bijna niet te berijden.

Aan luiers doen ze hier niet.

Zingen en dansen voor ons.

Samen met Caphas en de boda boda rijders stellen we een werkschema op voor komende week.

Aan het eind van de middag laat Edith ons het dorp zien. Hier de winkelstraat.

Nico brengt een bezoek aan de plaatselijke kapper. De beste man heeft er zo'n drie kwartier werk aan. Uiteindelijk moet hij omgerekend
€ 1,50 afrekenen.

Drie keer raden wat Agnes hier aan het doen is...

5-12

De ochtend doen we twee huisbezoeken. We gaan langs bij de allerarmsten en proberen in kaart te brengen hoe de gezinssamenstelling is, waaraan er de meeste behoefte is, welke voorzieningen er wel of niet zijn. Denk hierbij aan matrassen, muskietennetten, jerrycans, is er een latrine en keuken, hoeveel maaltijden er per dag zijn etc. De boda boda rijders treden als tolk op.

Een afwasrek.

Dit is het tweede bezoek van vandaag. Dacht ik dat het bij de eerste familie al armoedig was, dit jonge gezinnetje heeft nog minder. Een piepklein huisje gedeeltelijk van klei met een grasdak. Eén matras voor 5 personen. De drie kindertjes die ze hebben slapen gewoon op de kleigrond. Omdat het begint te regenen worden we met z'n allen in het hutje uitgenodigd van zo'n 4 vierkante meter. Ik kon het niet over mijn harte verkrijgen (en had er ook geen plaats voor) om het daarbinnen te fotograferen. Ondanks alle armoede maakten ze samen een gelukkige en liefdevolle indruk. De baby werd met liefde aan de borst gelegd en ze speelde en knuffelde voortdurend met het kind.

Ergens onderweg naar de volgende activiteit.

's-Middags doen we het ouderenproject. Langsgaan bij ouderen om hen ergens mee te helpen. Achteraf voelde ik me wel een beetje beetgenomen hier. De oude man vroeg ons water bij de put voor hem te halen. Zo'n anderhalve kilometer heen en terug lopen.

Toen we terug kwamen stond dit jochie bij hem. Wij vroegen of het zijn kleinzoon was... Nee, het was zijn zoon! (En we hebben het nog eens nadrukkelijk nagevraagd). Toen dacht ik, nou als je op die leeftijd nog kinderen weet te maken kun je ook wel je eigen water halen.

Als we terug zijn van onze werkzaamheden vandaag maken we een wandeling naar waar ons water wordt gehaald. Dat is dus niet bij een pomp maar bij een plomp. Ik kan er geen andere benaming voor verzinnen. Onderweg komen we veel kinderen tegen die allemaal water moeten halen. En ze blijven gewoon lachen!

Met dit water wordt dus ons eten gekookt en moeten wij ons wassen. Maar niet teveel over nadenken.

Kinderen in het avondzonnetje. We moeten naar huis voor het donker wordt.

6-12

We gaan een stoof maken. Een soort van prehistorisch kookeiland. Daarvoor stampen we klei en gras met onze blote voeten. Als je een stoof gebruikt om te koken heb je veel minder hout nodig. Bovendien is er een soort van aan- en afvoer, dus minder rookontwikkeling.

Na een aantal weken is de boel uitgehard en klaar voor gebruik. De stam van een bananenboom wordt het aan- en afvoerkanaal. Die wordt dan weggehaald.

Op de gaten komen dan de pannen te staan.

Daarna is er een welkomstfeestje voor ons.

7-12

We maken vandaag een afwasrek. Helaas ontstaan hier een beetje de eerste wrijvingen met Fleur. Ze is ons inziens van meet af aan al behoorlijk betweterig en denkt nu Agnes (dochter van een timmerman en bijna 45 jaar meer levenservaring) te kunnen vertellen hoe ze de spijker op de kop moet slaan...

Bananenbladeren worden hier overal voor gebruikt.

Onze buren.

Eind van de middag gaan we met een taxi naar het backpackershostel van Joseph in Masaka. De eerste werkweek zit er alweer op! We kunnen er (koud) douchen en er is een gewone wc. En 's avonds bij een kampvuurtje en de ondergaande zon bijkletsen met de vrijwilligers van de andere projecten.

8-12

Na het ontbijt krijgen we Ugandese taalles van Edith, de vrouw van Caphas onze projectleider. Daar is geen touw aan vast te knopen en ik heb er helaas geen foto's van. 's Middags komt er iemand kookles geven. We maken Ugandese dingen die we de komende weken nog veelvuldig te eten zullen krijgen. Matoke, Chapati, samosa e.d. De Ugandese keuken is voor zover wij daar kennis mee hebben gemaakt tamelijk flauw en kent weinig afwisseling. Vooral matoke en chapati zal onze neusgaten nog uitkomen komende weken. Matoke zijn gestoofde groene bananen, het lijkt een beetje op aardappelpuree maar nog dikker en vormt het hoofdbestanddeel van iedere maaltijd. Chapati is een soort pannenkoek, echter gemaakt van uitsluitend water en bloem en wat zout. Er komt geen melk of ei aan te pas. Ook behoorlijk smakeloos. Ze worden gebakken in vette olie. Het duurt ook best lang voor er een maaltijd klaar is.

Matoke, het wordt in bananenbladeren ingepakt en moet lang koken/stoven. Overigens, zodra die bananen geschild zijn slaan ze een beetje zwart uit.

Je zou denken ze maken hutspot maar dit wordt de vulling voor de samosa.

's Avonds komt er een dansgroep optreden. Het zijn allemaal weeskinderen en ze vragen een vrijwillige bijdrage om hun schoolgeld te betalen. Dat lijkt ons een goed doel voor een bijdrage van het sponsorgeld. Ongelooflijk wat een tomeloze energie ze hebben!

9-12

Een rustig dagje vandaag. 's Morgens luieren we een beetje bij het backpackershostel en 's middag gaan we met een boda boda naar Masaka. We lopen een beetje door de stad waar eigelijk niks moois te ontdekken valt. Eerlijk gezegd vind ik het een zooitje, overal ligt troep (allerlei afval, pastic etc). Dat is niet zo verwonderlijk, een vuilnisophaaldienst kennen ze hier niet. In het gunstigste geval verbranden ze af en toe wat.

En ook geen wonder dat de stroom om de haverklap uitvalt...

Aan het eind van de dag gaan we terug naar het vrijwilligershuis en komt Caphas met ons bespreken wat we zullen gaan doen met het sponsorgeld. Hij heeft twee grotere projecten die hij ons kan adviseren. Eentje betreft een koffieproject en de andere is een varkensproject. Ook Nico en Fleur zitten bij het gesprek. Agnes wil heel graag het varkensproject en ik vind het ook leuk. Nico probeert ons nog over te halen om het koffieproject te doen maar aangezien hij en Fleur financieel niks hebben ingebracht hebben ze wat ons betreft ook geen stem hierin. Het wordt dus het varkensproject.

10-12

Om toch ook een indruk te krijgen van het koffieproject gaan we vanmorgen met Caphas even kijken bij de koffieplantenkwekerij. Daarna hebben we het wekelijkse evaluatiegesprek. We geven aan dat we ons beter kunnen opsplitsen ipv alles met z'n vieren te doen. Enerzijds omdat we dan twee keer zoveel kunnen doen, anderzijds omdat het niet altijd even goed botert met elkaar. Vooral Fleur blijft zich helaas erg betweterig gedragen en het lijkt erop dat Nico vindt dat hij haar in bescherming moet nemen. De werkzaamheden verdelen/uitbreiden vindt Caphas een goed plan en dus zullen we ons wat meer gaan opsplitsen bij de werkzaamheden. Na het evaluatiegesprek gaan we met onze gekochte stofjes naar de craftwoman. Dat betekent zo'n 45 minuten op de boda boda. Het heeft geregend dus de weg is her en der erg glibberig. Gelukkig hebben we uitstekende rijders.

Caphas.

Bij de craftwoman. Zij hebben een microkrediet gekregen en daarin gaat Nico zich wat meer verdiepen, hij is in Nederland werkzaam bij een bank.

Maten opnemen.

Opschrijven wat het moet worden.

Micky... dat ben ik. Annemieke is veel te moeilijk voor de mensen hier.

Beetje leren vlechten.

Dopjes en zand als speelgoed.

Als we terug zijn van de craftwoman gaan we naar de weekmarkt van Kinoni. Volgens mij zijn we de grootste attractie daar. We worden echt aangestaard. Ik kan me nu een beetje inbeelden hoe Beatrix zich van tijd tot tijd zal moeten voelen.

Als je leven je lief is ga dan niet met dit soort bussen mee. Ze rijden echt als de grootste idioten. Halen alles en iedereen in of er nou wel of geen tegenliggers aankomen. Ze trekken zich daar niks van aan, zij zijn groter dus je remt maar af, gaat aan de kant of de berm in. Overigens zitten ze toch allemaal propvol.

'Jenga' spelen met de buurjongens.

11-12

In de ochtend maken we weer een stoof. Gaat op dezelfde manier als de vorige keer natuurlijk. Wat hier op dit erf wordt gemaakt is daarom interessanter om te laten zien. Ze graven een latrine. Jee, dat gaat diep zeg! Deze latrine wordt 21 meter diep.

Ze maken een gat van zo'n 75x150 en dat dan zo'n 21 meter diep. Een man zit helemaal onderin en eentje hijst steeds het zand omhoog. Het gaat nog wel eens mis met die latrines graven, dan stort de boel in en wordt de persoon onderin soms levend begraven. Je ziet hem niet eens meer zitten.

Maar voor ons bezoek komt hij omhoog geklommen, petje af voor dit werk.

En gewoon blijven lachen...

De grond die uit de latrine wordt gegraven wordt hier gebruikt om de stoof te maken.

Over zo'n zes weken zal zij op een stoof kunnen koken. Doodeng ook hoe die kindertjes rakelings langs dat open vuur lopen en spelen.

's Middags hebben we weer ouderenhulp. De vrouw van deze man ligt ziek op bed. Wat je hier overal in die huisjes ziet zijn die pamfletten met hun politieke voorkeur. Voor ouderen is hier geen enkele voorziening in de vorm van een soort a.o.w. of zo. Ze worden afhankelijk van hun kinderen of buren. Voor hem konden we weinig doen, water halen was onmogelijk omdat het keihard regende en de wegen veel te glad en modderig waren. Hij kon ons ook niet vertellen waar de plomp was... Hebben we maar een beetje het erf aangeveegd. Beetje een verloren middag dus, alhoewel hij daar heel anders over dacht. Hij vond het geweldig dat er blanken de moeite namen hem te bezoeken... en bleef ons maar bedanken, waarvoor was mij dan niet duidelijk. O ja, ze hadden een broedende kip in het huisje zitten.

12-12

Soms komen de dagen wat moeizaam op gang, de zgn. 'Uganda Style'. Dit was zo'n dag. Uiteindelijk zullen we een afwasrek maken maar wij zijn vandaag de toeschouwers. De mannen houden zelf het heft in handen. Nou ja dat ga je maar op een stronk zitten en bekijk je de film...

Je amuseert je met de kindertjes..

Probeert een andere stand van de Lumix...

En je loopt eens een beetje rond.

En als het klaar is dan ga je weer richting huis.

Je komt langs een school. De kinderen hebben december en januari schoolvakantie.

En als je thuis bent loop je nog een rondje door het dorp.

Voor de kindertjes hier is het één grote zandbak.

Ja... de plaatselijke fotostudio. Ik kon niet ontdekken wat er binnen te zien was.

De 'vuilverbranding'.

Marskramers.

En weer terug bij het huisje. Linkerraam is onze slaapkamer. Nou ik er zo naar terug kijk hebben wij als enige een beetje gras bij het huis.

De slaapkamer... Onderbroekenlol. Die 'was' je uit respect zelf. De rest van je was kun je de pleegdochters van Edith tegen betaling laten doen. Verdienen zij een extra zakcentje mee. Verder staan er een paar emmers om op te plassen als het donker is want dan zit de latrine vol met enorme kakkerlakken die uit dat gat omhoog komen kruipen, gadvèr!! De (slaap)kamers hebben overigens alleen muren en geen plafonds dus erg veel privacy heb je niet. Maar wij verleggen onze grenzen al heel snel. Je kunt je voorstellen als twee van die ouwe zeikwijven 's avonds in hun pyamaatje gezellig naast elkaar op de emmer gaan voor het slapengaan dat leidt tot een enorme lachbui. Die humor wordt echter niet gedeeld met onze medebewoners. Hebben ze toch even pech, een dag niet gelachen is een dag niet geleefd.

13-12

De ochtend gaan we terug naar de craftwoman. We gaan een kralenketting maken van rolletjes papier. Ook onze bestelling is klaar.

Nieuwsgierige kinderen in de deuropening, ja een blanke blijft een bezienswaardigheid.

Na het aanrijgen gaat de ketting in de vernis. Daarna moet hij drogen en is hij klaar.

's Middags hebben we een soort van kindervakantieprogramma. Omdat de scholen dicht zijn is het een beetje improviseren. Agnes heeft namelijk de klas van haar kleindochter Rowin erbij betrokken. Zij hebben tekeningen gemaakt en gebundeld. Die blijven achter in Uganda en worden na de vakantie meegenomen naar een school. De kinderen vandaag maken een tekening voor de klas van Rowin.

Stickers plakken ze hier op hun voorhoofd of armen.

Deze jongen durft er helaas niet bij te komen en aanschouwd alles van een afstandje.

Dan is deze werkweek ook alweer ten einde gekomen. We vertrekken eind van de middag weer naar Joseph's backpackershostel in Masaka voor een lang weekend naar de Murchisons Falls.

14-12

We vertrekken om 5.00 uur richting nationaal park Murchisons Falls. De weg er naar toe is een hele uitdaging. Gaten, hobbels, grotendeels onverhard, soms door steden vol met verkeer dat alle kanten opgaat behalve de meest logische rijrichting, heel veel boda boda's etc. Er is maar één verkeersregel: zorg ervoor dat je niet geraakt wordt door een ander. Wegwijzers zijn er niet, je wordt geacht de weg te weten. Evenmin verkeersborden, behalve stopborden bij rotondes maar daar trekt niemand zich wat van aan. Als we bij het park aankomen gaan we gelijk op gamedrive. Er gaat vandaag een gids van het park mee. Hij wijst ons op allerlei dieren, ook grote vogels. Het is niet altijd gemakkelijk goede foto's te maken, het busje waarin we zitten staat niet altijd stil, laat staan dat je er uit mag en eens rustig je statief zou kunnen opbouwen. Er zijn meerdere mensen die natuurlijk allemaal een kans op een mooi plaatje willen en ik heb niet mijn meest goede lenzen mee genomen. Roeien met de riemen die ik heb dus.

's Avonds slapen we in een tent met echte bedden, we eten heerlijk (blijkt achteraf een Nederlandse eigenaar te zijn). En 's nacht hoor je alleen maar krekels onder een prachtige sterrenhemel.

15-12

Om 6.00 uur is het ontbijt vanmorgen. Onze chauffeur/gids wijst ons op de zonsopkomst. Die gaat best snel hier, met een kwartiertje is het gepiept. Het is een beetje nevelig vroeg in de ochtend als we weer gaan gamedriven, mooi! We zien weer allerlei dieren, behalve de leeuwen die laten zich niet zien/vinden. En onze gids doet echt zijn best ze op te sporen, gaat van de gebaande paden af maar we vinden ze niet. Na de lunch gan we met een boot de Nijl op tot de watervallen in zicht komen. Het laatste stuk lopen we. Deze nacht slapen we in een klein huisje. De gezamelijke (warme!!) douche is op het terrein. 's nachts horen we iets aan ons dak knabbelen en er zijn weer heel veel krekels. We slapen niet zo heel best maar dat mag de pret niet drukken.

Het voormalig vakantieoord van Idi Amin.

Leeuwen zoeken...

Vanaf de boot.

Hij kan pas goed vliegen als hij opgedroogd is.

Hier gaan we van boord om het laatste stuk te lopen.

Bij de watervallen worden we weer opgehaald.

Deze nacht slapen we hier.

16-12

Vandaag de hele rit weer terug naar Masaka. Net voor we het park verlaten krijgen we een lekke band. Die verwisselt onze chauffeur maar ergens onderweg moet hij nogmaals vervangen worden. Dat geeft dus het nodige oponthoud.

17-12

Joseph van het backpackershostel brengt ons vanmorgen terug naar het huis en daar hebben we een evaluatiegesprek met Caphas en Mathias. Mathias heeft agricultuur (?) of zoiets gestudeerd, o.a. in Wageningen. Hij is nauw betrokken bij ons varkensproject. We bespreken wanneer we de varkens gaan halen. Er zal een pick-up truck worden gehuurd om ze te halen. Nico en Fleur gaan ook mee en zijn gelijk haantje de voorste om in de truck mee te rijden. Dat levert een paar venijnige blikken onzerzijds op. (Wie hebben hier een jaar lang allerlei werkzaamheden en acties gevoerd om dat sponsorgeld bijeen te brengen?) Maar goed, voor de lieve vrede laten we het er bij. Wij zullen met de auto van Caphas meerijden en zij op de truck. Achteraf niet zo'n slecht idee want je wordt behoorlijk oncomfortabel vervoerd achterop zo'n pick-up op de wegen hier. Daarna geven Agnes en ik aan dat we ook nog een bijdrage van het sponsorgeld gaan geven aan het koffieproject. En wederom gaan zij zich ermee bemoeien nog voor wij onze plannen een beetje hebben kunnen uitleggen. In mijn ooghoek zie ik Agnes van kleur verschieten en ook mij schiet het echt in het verkeerde keelgat en ik geef in niet misverstane woorden te kennen dat zij hier niet aan mee zullen doen. (Punt). Dat schiet Nico weer in het verkeerde keelgat. Jammer dat het zo moet en op zich zou het helemaal geen probleem hoeven te zijn dat zij geen sponsorgeld hebben ingebracht maar ik vind wel dat je je dan toch wel een beetje bescheidener mag opstellen en je er niet al te veel mee moet bemoeien. 's Middags gaan we de brillen en kinderkleding uitdelen die Agnes ook nog had ingezameld. Een beetje hilarisch is dat wel. Aan de ene kant een stel kinderen keurig in een rij en aan de andere kant een rij ouderen keurig in een rij. Ik weet niet zo heel goed wat ik ervan moet denken. Zien ze nou echt beter door die brillen of vinden ze zo'n ding op de neus gewoon wijs staan?? (Hier overigens het pancakelensje een keer gebruikt wat gelijk resulteert in meer scherpte en mooie kleuren).

Die baby's zijn zo aandoenlijk en dat haar is zo lekker zacht.

Dit is waarom ik er een beetje aan twijfel of ze wel beter kunnen zien met die bril, ze houdt het papier namelijk op zijn kant...

Het begint ondertussen te regenen.

Nou ja, hoe dan ook zij heeft er in ieder geval lol van.

Dit arme vrouwtje kon niet meer rechtop lopen...

18-12

Wat een dag, wat een dag...! Het heeft vannacht heel erg hard geregend, dat betekent dus al een slapeloze nacht want het dak bestaat uit ijzeren platen en zoals al eerder gezegd zijn er geen plafonds dus een enorme herrie. (Voordeel daarvan was wel dat je gerust zonder gène kon plassen op de emmer 's nachts want om boven de herrie van de stortbuien uit te komen moet je wel een enorm zeikwijf zijn). De boda boda rijders komen dan ook pas na de middag een keertje opdagen want de wegen zijn onberijdbaar dan. Dat betekent dus dat het ochtendprogramma komt te vervallen en (af)wachten in het huisje. Een mooie gelegenheid de latrine, de douche en de wasactiviteiten van Agnes te laten zien. Als de jongens er zijn en we willen gaan doet een van de boda's het niet meer. Agnes en ik gaan wel op pad. We zullen de stoof van vorige week gaan afwerken. Als we na veel geglibber aankomen is er helemaal niemand aanwezig behalve de dame die de boel een beetje moet organiseren. Er is ook geen materiaal om aan de slag te gaan en Vincent (de badarijder) en de dame zeggen dat we dan maar moeten wachten tot er iemand komt.. Wachten? Daar denken wij Mzungo's toch heel anders. We gaan hier echt niet nutteloos wachten tot er iemand eens een keer komt opdagen... We hebben de hele ochtend al nutteloos in het huis 'opgesloten' zitten wachten. We willen gewoon terug naar het huis zodat we een paar uur naar Masaka kunnen gaan om eens een pc op te zoeken om wat op het blog te kunnen schrijven. Als echte buschauffeurs moeten we een keer met de bus naar Masaka natuurlijk. Daarvoor rijden er van die kleine Toyotabusjes. Die hou je gewoon langs de doorgaande weg aan. Bij ons zouden er 8 mensen in gaan. Maar hier gaat het natuurlijk net even anders. Eerst hebben we al heibel over de prijs, we zijn geinformeerd wat het kost dus we willen niet het dubbele betalen omdat we blank zijn. Uiteindelijk zitten we dan. Volgens ons zit het busje vol... maar ze gaan echt nog niet vertrekken hoor. Er stapt nog iemand in, opschuiven moeten ze achterin. Rijden maar! Nee hoor nog iemand erin, nog meer opschuiven. Dan moet er nog via de achterklep een enorme zak kolen in. Wat een gesjor! Ok rijden dan maar! Nee nog niet, iemand moet eruit, iemand anders er eerst in dan de uitgestapte persoon er weer in. Rijden !! Nee, nee er moet nog een enorme tros matoke bananen bij. Hè, hè nou gaan we eindelijk rijden. Maar denk maar niet dat we in één keer naar Masaka rijden hoor. Onderweg nog een paar stops om mensen in te laden. Ook een invalide man die het niet helemaal zelf kan. Hup! Met kop en kont wordt hij op de voorbank gekwakt. De vrouw die er zat moet ergens achterin erbij kruipen. Uiteindelijk zitten we met 19 mensen plus al die bagage in dat busje. Voor in Masaka worden wij eruit gebonjourd en moeten met een boda boda verder naar het centrum. (Die overigens wel door hen wordt betaald). Hè hè we zijn bij de bank waar we nog euro's willen wisselen. Bank gesloten! Dan maar pinnen, doet mijn pas raar! Om te voorkomen dat ie ingeslikt word probeer ik mijn andere pas. Die doet het gelukig wel. Op naar het postkantoor voor het internet. Ik kom helemaal niet op internet. Agnes moeizaam en als ze een stukje heeft getypt om up te loaden valt de stroom uit! Jemig er zit ook niks mee vandaag. Dan maar naar Plot 99 een westers café restaurant waar wifi is. Kunnen we een beetje what's appen. Wat denk je als we daar komen? Gesloten vandaag! We lopen weer terug en kijken nog een beetje naar de winkeltjes, kopen een flesje drinken in een supermarkt en lopen daar een Nederlandse vrouw tegen het lijf die er al 28 jaar woont. Ze brengt ons naar Frikandellen, een ander westers cafeetje waar wij wel van hadden gehoord maar het niet konden vinden. Daar konden we dan eindelijk een beetje what's appen. Ondertussen is de dag wel voorbij en nemen we een taxi terug naar huis, Twee keer zo'n busreisje is teveel van het goede op één dag.

Linkerdeur is onze latrine, d'r zit een slotje op en wordt alleen door de vrijwilligers gebruikt. Het gat is ruim 20 meter diep. Omdat er na ons vertrek wordt gestart met de bouw van een nieuw huis zijn ze al wel begonnen met de latrine die daar bij komt. Die wordt maar liefst 60(!!!) meter diep.

Het gat is niet zo heel groot hoor. Hooguit 15x30 cm. Het vergt dus wel enige stuurkunst... :-) En zodra het donker wordt komen er dus van die grote kakkerlakken uit omhoog kruipen.

De doucheruimte. Ik hoor je denken... 'ik zie niks'... Dat klopt, er is ook niks in dit hokje. Je wast je met een paar bekertjes koud plompwater in een afwasteiltje. Maar dat teiltje heeft Agnes nu even in gebruik voor het wasje.

Alles wordt bruin hier van het stof.

19-12

Vanochtend maken we twee keer ergens een composthoop. Er komen veel buurtbewoners op af om het te leren. En dat is natuurlijk goed, zo kunnen zij de kennis weer doorgeven. 's Middags zijn we bij een oude dame. We halen water voor haar en vegen het erf aan. Zo kan zij zich kan bezighouden met de matoke.

De dochters des huizes houden zich bezig met de matoke koken.

En de zonen des huizes.

De oude dame in haar keuken.

Ook maar eens proberen die jerrycan op je hoofd te dragen. Eerst krijg je een opgerold bananenblad op je hoofd en vervolgens leg je daar die jerrycan op.

Ons haar is gewoon te glad voor dat werk... :-( En ze lachen je ook nog uit ook.

Voilà!

Het is een komen en gaan naar de plomp.

Overigens weer een andere plomp als waar ons water vandaan komt.

20-12

Vandaag de grote dag van de aankopen van het sponsorgeld. Eerst gaan we de koffieplanten bestellen. Daarmee krijgen 28 gezinnen ieder 30 goede koffieplanten. Daarna gaan we naar de grote boerderij om de varkens op te halen. We hebben 6 zeugen en 4 beren kunnen kopen. Ze worden overgebracht naar het varkensproject van Pelido. Daar gaan ze er mee fokken en de biggen worden over de community verdeeld. Zijn de biggen groot genoeg dan komt er weer een beer aan te pas en worden ze weer verder uitgedeeld. We krijgen eerst een rondleiding over deze inmens grote boerderij. Er groeit van alles en er is zelfs een schooltje voor de kinderen van de arbeiders. Ziet er allemaal goed uit. Helaas komt hier ook de grote aanvaring met Fleur. Agnes wil graag een filmpje maken voor de sponsors in het thuisfront zonder dat iemand van ons in beeld loopt. Lijkt me niet teveel gevraagd toch? Maar Feur doet arrogant en net of ze gek is en blijft prominent in beeld staan... Ik zal niet in detail treden maar de pikorde is eindelijk duidelijk. Agnes kan haar filmpje maken.

Koffie -

bonen.

De varkensstallen.

De mannen.

En de varkens.

Onderweg de boel even controleren.

En weer uitladen.

En nu aan het werk!

Als we thuis komen besluiten Nico en Fleur naar het backpackershostel te gaan. Voor ons is dat niet nodig omdat we morgenochtend worden opgehaald bij het huisje om naar lake Bunyonyi te gaan. Nico gaat daar ook heen dus hij had best kunnen blijven maar dat doet hij niet. Fleur blijft nog langer in Uganda zij zal wel een andere keer gaan. Als ze weg zijn kunnen we eindelijk een keertje rustig een kaartje leggen, beetje lachen en kletsen en Edith komt gezellig buurten, de kinderen komen mee en ook nog een nichtje. Ook 's avonds komt Edith nog een keer buurten, zij vindt het wel gezellig bij ons.

21-12

We worden rond 7.30 uur langs de weg opgehaald om het weekend naar Lake Bunyonyi te gaan. Ook deze trip is er weer eentje over veel onverharde wegen vol te nemen hindernissen (lees: gaten, kuilen, hobbels etc). Denk maar niet dat je hier ergens een wegwijzer ziet, als je de weg niet weet kom je er nooit. We zijn zo'n 6 uur onderweg voor we er zijn. De mensen hier zijn ook alweer vroeg in de weer met hun dagelijkse werkzaamheden een kostje op tafel te krijgen. Nou ja, 'op tafel' moet je niet al te letterlijk nemen het merendeel heeft geen tafel om van te eten hoor, die eten gewoon op de grond.

En altijd maar druk met water halen...

We zijn aangekomen bij Lake Bunyonyi. We krijgen onderdak in een soort van boomhut-tent met een twee persoonsbed. Moeten we niet samen op de emmer dan wel samen in bed. Nadat we ons een beetje hebben geinstalleerd gaan we een stukje lopen en komen uit bij een sjiek hotel: Birdnest We gaan er wat drinken en blijven er ook eten. Blijkt een Belgische eigenaar te zijn dus echte patatten op het menu!

Heerlijke vruchtensappen. We overwegen nog even of we er zullen slapen... eigen douche en toilet en zo. Maar ja de andere accomodatie is ook al betaald en hier is het niet echt goedkoop dus dat doen we maar niet.

En voor mijn verjaardag kreeg ik van Agnes een etentje in Uganda... Ik zal d'r een poot uittrekken dus die belofte wisselt ze nu in !

22-12

We zijn behoorlijk vroeg wakker, beetje van de kou (!) Ja hier koelt het af 's nachts en een beetje van het dunne matras. Gelukkig maar, het is erg mooi bij het meer waaraan we zitten. Beetje mistslierten over het water. De anderen van de groep slapen allemaal uit. Ze missen dus al dat moois vroeg in de ochtend. Later op de ochtend maken we met z'n allen een boottochtje, gaan ook nog een keer ergens aan land en varen weer terug. 's Avonds weer heerlijk eten bij Birdnest en lekker bij een kampvuur gezeten.

Uitzicht vanaf onze boomhut-tent.

Dit is dus onze boomhut-tent.

De beroemde vogel van Uganda die ook op de vlag afgebeeld is.

Het is helaas wel de hele dag bewolkt en een beetje heïig.

Zeulen ze in de omgeving waar wij vertoeven alles met een fiets, hier doen ze het met houten bootjes.

23-12

Vandaag weer de hele weg vol hindernissen terug. Als we weer 'thuis' zijn doen we nog een paar inkopen voor de kerstcadeautjes en gaan vroeg naar bed.

24-12

Vandaag worden de koffieplanten uitgedeeld die we van het sponsorgeld hebben gekocht. 28 gezinnen krijgen ieder 30 goede koffieplanten waarvan ze over 3 jaar dan de bonen kunnen plukken. We gaan ook zelf planten bij één van de gezinnen.

De mensen zijn er echt blij mee!

Als we hiermee klaar zijn lopen we naar het dorp, doen wat boodschappen voor het kerstdiner. Agnes en ik zullen pompoensoep en bowl maken. Fleur en Nico wensen hier geen inzet aan te leveren. Zij zijn vanavond naar de backpackers in Masaka. Ze komen morgenochtend wel terug voor de kerkdienst en het aansluitende diner. De soep maken we zonder vlees en met flessenwater... Overigens de hele maand nauwelijks vlees op. Maar nu met kerst wordt het wel volop verkocht.

Zeg nou eerlijk... je wordt er toch ook spontaan vegetarisch van? Als we hier al een keer vlees bij het eten kregen zat alles er nog aan: vel, pezen, botten, vetranden en wat al niet meer. Ik ben al niet zo'n vleeseter. Thuis eet ik ook nooit vlees met botten en vet dus hier doe ik het al helemaal niet. En met vis idem dito.

Kerstavond... koude chapati (niet echt een feestmaal). Voor de gelegenheid hebben we een klein flesje wijn gekocht met een schroefdop. Je moet improviseren als er geen kurkentrekker en wijnglazen zijn.

Na het eten maken we de bowl. Die ananassen zijn echt superlekker hier!

25-12

Van Edith krijgen we allemaal een heuse Ugandese jurk om aan te trekken naar de kerk. Zelfs Nico krijg een mannenjurk van Caphas. Die is helemaal wit. Die van ons is in felle kleuren. Een heel gedoe om dat aan te trekken maar Edith doet het ons voor. We gaan naar een protestante kerk, alhoewel er wel een hosti wordt uitgedeeld. Ook tijdens die dienst gaat het er op de Afrikaans ontspannen manier aan toe. Kinderen lopen gezellig heen en weer en in en uit. Je komt en gaat wanneer je zin hebt, de dienst duurt zo'n twee een half uur. Althans wij waren er zo lang maar we kwamen toen de dienst al bezig was. (Moet je hier eens proberen). We moeten nog een keer naar voren om ons voor te stellen en te vertellen wat we in Nederland doen. Groot applaus als ze horen dat Agnes en ik op een grote bus rijden, dat kennen ze hier dus echt niet. En iedereen in de kerk mag zijn/haar zegje doen, het lijkt na het officiële gedeelte wel een soort van dorpsbijeenkomst. Ondertussen hebben we een natte rug van de jurk, ding is van synteschische stof en zit bloedheet. En het is niet alleen wat je hier ziet er zit ook nog een dikke onderrok onder.

Edith en Caphas en hun jongste dochter.

Na de dienst mogen we gelukkig omkleden en is het tijd voor het maken van de pompoensoep. Dat moeten we bij Edith doen want bij ons huis is geen keuken. Ik zie trouwens nu dat zij iets van een watermeter hebben daar...(???) Maar toch sleepten ze met jerrykannen.

De middelste dochter.

De oudste zoon.

Alledrie hun kinderen. Overigens behoorden zij duidelijk tot de middenklasse. De twee oudste kinderen zaten op kostschool om een goede opleiding/scholing te kunnen volgen. De jongste was daar nog te jong voor. Maar als ze straks 7 jaar wordt zal zij daar ook heen gaan.

Als de soep gaar is worden we geroepen voor het kerstdiner. Een hele maaltijd, met o.a. matoke, rijst, erwten, kalkoen en rundvlees. Plus die soep en bowl. Het is echt ongelooflijk wat de mensen hier aan eten op kunnen! Enorme bergen voedsel werken ze weg. Na het eten kletsen we nog een uurtje en dan gaan we terug naar ons eigen huisje. Nico en Fleur pakken hun spullen en gaan weg. De rest van de dagen zullen Agnes en ik hier samen zijn. 's Avonds willen ze ons weer zo'n maaltijd voorzetten maar dat wimpelen we echt af. Een klein beetje bowl en soep is ruim voldoende zeggen we tegen haar. Maar er komt toch nog van alles mee: brood, kalkoen etc. We krijgen het echt niet op.

26-12

We hebben vandaag een vrije dag en gaan met een boda boda naar Masaka. Heerlijk uitwaaien op zo'n ding. We zitten een poosje bij Plot 99 en what's appen wat met deze en gene. Daarna nog even de stad in. De meeste winkeltjes zijn gesloten vandaag. Op de terugweg gaat het mis met de boda boda, we krijgen een lekke band. De rijder loopt terug naar het vorige dorpje voor hulp en plakspullen en laat ons bij de boda boda achter. Als we thuiskomen gaan we alsnog een kerstboom opzetten. Halen buiten een paar takken en ballonnen zijn onze kerstballen. We worden een beetje melig, gaan kerstliedjes zingen en krijgen puberaal gedrag: You tube filmpjes

27-12

Vandaag hebben we een project met kinderen met een beperking. Er worden zo'n 40 kinderen verwacht, uiteindelijk zijn het er zo'n 100! Waar ze allemaal vandaan komen en wat hun beperking is dat is me niet helemaal duidelijk. Maar het is hier zomervakantie dus daarom zullen er wel zoveel kinderen zijn. Maakt ook niet zoveel uit natuurlijk. Ze moeten alleen wat meer met elkaar delen nu. Maar ook dat zijn ze wel gewend hier. Ze mogen kleuren, zingen, dansen en krijgen een ballon om mee te spelen, Ze verdelen de chapaties die wij onderweg gekocht hadden en krijgen wat te drinken . Vraag met niet wat, een soort oplos-limonade met plompwater of zo en ze moeten allemaal uit elkaars beker drinken. Na afloop krijgen ze zeep voor hun moeder mee. Dat is nog een heel gedoe, want 100 stukken zeep hebben we niet dus een paar dames proberen de kinderen per gezin bij elkaar te krijgen en de grootste gezinnen krijgen dan twee stukken zeep en de kleinere gezinnen één stuk. Of dat allemaal goed gegaan is kon ik niet meer volgen.

Zitbankjes gebruiken ze hier als tafeltjes.

En als de punt van je potlood afbreekt dan kleur je daarmee verder.

En slapen doe je op de rug van je moeder. Die moet dan wel gebukt blijven want anders val je eraf...

Eigenlijk was het gisteren 'boxingday' maar toen kwam het er niet van. Doen we het vanmiddag even. Voor allemaal een klein cadeautje (er is hier ook niet veel soeps te koop) en voor ons een muziek cd/dvd van plaatselijk muziek. We zijn bij Edith en Caphas thuis.

De twee pleegdochters. Zij hielpen mee met koken en wassen.

Het blijft lastig hier... (mijn naam). Tjaja betekent oma. Zal ik die er in houden? Vind het wel leuk klinken.

28-12

Vandaag de laatste dag op het project. 's Ochtends tijd om de spullen in te pakken en 's middags de bye-bye party met na afloop weer veel eten bij Edith en Caphas thuis met een aantal andere mensen van Pelido er bij met toespraakjes en bedankjes. Rond 20.00 uur nemen we dan definitief afscheid van iedereen en brengt Caphas ons naar het backpackershostel in Masaka.

We kregen heel veel fruit bij de afscheidsparty. Dat krijgen we natuurlijk nooit meer op en ter plaatse verdelen onder de aanwzige kindertjes was geen optie omdat Ugandezen dat als een belediging ervaren als je hun cadeaus niet mee neemt als je weg gaat... Nu gaat Edith het in de buurt verdelen, onze koffers zitten vol.

We nemen afscheid van onze boda boda rijders. Zij hebben ons overal veilig heen gebracht en hebben vaak als tolk opgetreden.

29-12

Vandaag rijden we terug naar Entebbe. 's Middags lopen we nog even naar het Victoriameer. Vroeg in de avond gaan we met alle vrijwilligers die ook naar huis gaan een pizza eten en om 21.00 uur worden we naar het vliegveld gebracht. Om 23.30 uur vertrekken we dan weer naar huis.

Tot ziens Uganda! Het was een prachtige ervaring vier weken te genieten van dit land en zijn lieve bewoners.